ขุด “บ้านพักนักการทูต” อายุพันปี กลางเมืองฟุกุโอกะ ถูกซ้อนทับด้วย “ปราสาทฟุกุโอกะ” และสนามเบสบอล
ขุด “บ้านพักนักการทูต” อายุพันปี กลางเมืองฟุกุโอกะ
ถูกซ้อนทับด้วย “ปราสาทฟุกุโอกะ” และสนามเบสบอล
จังหวัดฟุกุโอกะ ตั้งอยู่บนเกาะคิวชูทางตอนใต้ของญี่ปุ่น เป็นเมืองท่าชายทะเลที่สำคัญแห่งหนึ่งของญี่ปุ่นมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หลักฐานทางโบราณคดีที่ยืนยันถึงการเป็นเมืองท่าซึ่งมีมานานกว่า ๑,๐๐๐ ปี ถูกค้นพบโดยบังเอิญใน พ.ศ. ๒๕๓๐ เมื่อมีการขุดดินลงไปเพื่อปรับปรุงสนามเบสบอลกลางเมือง (Heiwadai baseball stadium) ที่ตั้งอยู่ใกล้ๆ กับปราสาทฟุกุโอกะ อันเป็นโบราณสถานสำคัญอีกแห่งหนึ่งของเมืองนี้
นักโบราณคดีสันนิษฐานว่าซากโบราณสถานที่ค้นพบอยู่ใต้สนามเบสบอลนี้ เดิมคือบ้านพักของชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาติดต่อสัมพันธ์กับญี่ปุ่น หรืออาจเรียกได้ว่า “บ้านพักนักการทูต”
ในสมัยโบราณบ้านพักนักการทูตลักษณะนี้ มีอยู่ด้วยกัน ๓ แห่ง แยกกันสร้างไว้ตามเมืองสำคัญๆ ได้แก่ เมืองเกียวโต เมืองโอซากา และเมืองฟุกุโอกะ แต่เฉพาะที่เมืองฟุกุโอกะในเอกสารสมัยพุทธศตวรรษที่ ๑๓ เรียกบ้านพักแห่งนี้ว่า “Tsukushi-Muromitsu” ต่อมาจึงเปลี่ยนมาเรียกด้วยภาษาจีนว่า “Korokan”
บ้านพักเหล่านี้ใช้รองรับนักการทูตเป็นเวลายาวนานหลายร้อยปี ตั้งแต่สมัยนาระเรื่อยมาจนถึงสมัยเฮอิอัน (พุทธศตวรรษที่ ๑๔-๑๘) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่บ้านเมืองญี่ปุ่นสงบราบรื่น จึงเอื้อต่อการเปิดรับการศึกษาจากจีน (ราชวงศ์ถัง) ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเมือง พุทธศาสนา รวมไปถึงการค้า ดังนั้นจึงมีบรรดานักการทูต นักศึกษา พระสงฆ์ และพ่อค้าจากจีน รวมทั้งเกาหลีและอาหรับเดินทางมาญี่ปุ่นอย่างต่อเนื่อง
การขุดค้นในบริเวณสนามกีฬาดังกล่าว พบบางส่วนของบริเวณบ้านพักอันกว้างขวางเท่านั้น โดยทุกวันนี้ได้ปรับปรุงหลุมขุดค้นส่วนหนึ่งให้กลายมาเป็นพิพิธภัณฑ์ (site museum) ซึ่งแสดงให้เห็นถึงร่องรอยเสาอาคาร ซึ่งปัจจุบันมีการจำลองอาคารไม้คล่อมทับหลุมขุดค้นเอาไว้ด้วย นอกจากนี้ภายในยังจัดแสดงภาชนะเครื่องปั้นดินเผา และเครื่องใช้หลายอย่าง
ทุกวันนี้บริเวณข้างพิพิธภัณฑ์ ซึ่งเดิมเคยเป็นสนามเบสบอล แล้วต่อมาได้ถูกรื้อถอนออกไป กำลังดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดีอย่างต่อเนื่อง พร้อมกันนั้นก็ยังเ ปิดศูนย์บริการข้อมูลนักท่องเที่ยว เพื่อเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับบ้านพักนักการทูตและปราสาทฟุกุโอกะที่อยู่ในบริเวณเดียวกันด้วย
สำหรับปราสาทฟุกุโอกะ ซึ่งตั้งอยู่ข้างๆ แหล่งโบราณคดีแห่งนี้ สร้างขึ้นเมื่อต้นพุทธศตวรรษที่ ๒๒ โดยเลือกสร้างขึ้นบนพื้นที่ส่วนหนึ่งที่เคยเป็นบ้านพักนักการทูตมาก่อน ซึ่งขณะนั้นได้ร้างลาไปแล้ว เหตุที่เลือกสร้างบริเวณนี้ก็คงเพราะเป็นทำเลที่เหมาะสม ตัวปราสาทตั้งอยู่บนเนินเขาสูง ทางทิศเหนือติดทะเล ส่วนทางด้านทิศใต้เป็นภูเขา โดยสร้างกำแพงและคูน้ำล้อมรอบพื้นที่ทั้งหมด ๘ แสนตารางเมตร ปราสาทแห่งนี้จึงกลายเป็นเมืองขนาดย่อมๆ มีป้อมหรือหอสังเกตการณ์รายรอบอยู่เกือบ ๕๐ แห่ง และมีประตูสำหรับผ่านเข้าออกเมือง ๑๐ แห่ง
ในยุคที่มีการสร้างปราสาทแห่งนี้ ญี่ปุ่นแบ่งการปกครองออกเป็นแคว้นๆ ผู้ครองแต่ละแคว้นจะขึ้นต่อโชกุนอีกทีหนึ่ง สำหรับแคว้นนี้ปกครองโดยตระกูล Kuroda ซึ่งเป็นตระกูลที่ทรงอิทธิพล ตัวปราสาทสามารถสะท้อนถึงความจริงข้อนี้ได้ เนื่องจากในยุคนั้นมีการใช้ปราสาท ซึ่งเป็นที่อาศัยอันใหญ่โตของผู้ครองแคว้น ให้เป็นสัญลักษณ์แห่งอำนาจ
Jyosui Kuroda ได้ออกแบบปราสาทแห่งนี้ไว้อย่างยิ่งใหญ่ เฉพาะตัวปราสาทที่เป็นเสมือนศูนย์กลางของแคว้น เป็นอาคารที่สูงถึง ๖ ชั้น Nagamasa Kuroda บุตรชายของเขาก็สามารถสร้างปราสาทแห่งนี้ให้มีขนาดใหญ่ที่สุดในแคว้นได้ภายในเวลาไม่ถึง ๗ ปี
ตระกูล Kuroda ปกครองแคว้นสืบต่อกันมา ๑๑ ชั่วคน หลังจากนั้นกองทัพญี่ปุ่นก็เข้ามาดูแลพื้นที่บริเวณนี้ และได้ทำการรื้อโครงสร้างปราสาทส่วนใหญ่ลงมา เหลือไว้แต่ฐานที่สร้างอย่างแข็งแกร่งด้วยหินขนาดใหญ่ ส่วนป้อมบางแห่งก็ได้รับการบูรณะอาคารด้านบนขึ้นใหม่ตามรูปแบบเดิมที่ศึกษาจากภาพถ่ายเก่า
ปัจจุบันปราสาทแห่งนี้เป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และยังเป็นสวนสาธารณะสำคัญของเมืองฟุกุโอกะ
 | ภาพจำลองบ้านพักนักการทูต หรือ Korokan แห่งเมืองฟุกุโอกะ |
 | พิพิธภัณฑ์ (site museum) สร้างคล่อมหลุมขุดค้น ภายในยังมีนิทรรศการเผยแพร่ข้อมูลของ Korokan และจัดแสดงโบราณวัตถุที่ขุดพบในบริเวณนี้ |
 | อาคารจำลองภายในพิพิธภัณฑ์ |
 | เครื่องปันดินเผาที่ขุดพบในบริเวณนี้ |
 | หมอน เครื่องปั้นดินเผา |
 | ขุดพบแท่งไม้ (ซ้ายล่าง) กองทิ้งอยู่ด้วยกัน สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นแท่งสำหรับเขี่ยก้น เพื่อทำความสะอาดหลังจากถ่ายหนักแล้ว |
.JPG) | หลุมขุดค้นทางโบราณคดีที่เต็มไปด้วยร่องรอยหลุมเสาอาคาร และกองเครื่องปั้นดินเผา |
.JPG) | ภาพถ่ายเก่าเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๐ ชาวฟุกุโอกะเดินทางมาชมการค้นพบทาโบราณคดีกันอย่างเนืองแน่น |
.JPG) | ภายในศูนย์บริการข้อมูลนักท่องเที่ยว จัดแสดงเรื่องราวของบ้านพักนักการทูตและปราสาทฟุกุโอกะ ซึ่งอยู่ในบริเวณเดียวกัน |
 | พื้นที่ที่กำลังดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดีเพิ่มเติม |
 | ภาพจำลองปราสาทฟุกุโอกะ อาคารหลักนอกจากจะตั้งอยู่บนเนินเขาสูงแล้ว ยังสร้างไว้บนฐานที่ก่อด้วยหินจนสูง และสร้างอาคารไม้สูง ๖ ชั้นไว้ด้านบน |
 | ทางขึ้นไปยังตัวปราสาทหลัก เป็นทางแคบๆ ว่ากันว่าเพื่อช่วยให้สะดวกในการจัดการกับศัตรูที่อาจบุกขึ้นมาถึงตรงนี้ |
 | บริเวณที่เคยเป็นที่ตั้งของปราสาทหลัก ปัจจุบันเหลือแต่ส่วนฐานที่สร้างด้วยหินขนาดใหญ่ |
.JPG) | บนเนินซึ่งเป็นที่ตั้งของตัวปราสาทหลัก สามารถมองเห็นทัศนียภาพได้กว้างไกลทั่วเมืองฟุกุโอกะ ในปัจจุบันจะเห็นอาคาร Fukuoka tower (ยอดแหลม) และ Yahoo dome (รูปครึ่งวงกลม) ซึ่งตั้งอยู่ริมทะเล |
 | บริเวณโดยรอบปราสาท ปัจจุบันร่มรื่นด้วยพันธุ์ไม้ใหญ่และดอกไม้นานาชนิด ซึ่งพื้นที่บริเวณนี้ปัจจุบันเชื่อมต่อเป็นส่วนหนึ่งกับสาธารณะขนาดใหญ่ของเมืองฟุกุโอกะ |
