เนินทางพระ สุพรรณ เดิมคือปรางค์สมัยหลังพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
เนินทางพระ สุพรรณ เดิมคือปรางค์สมัยหลังพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
เนินทางพระ คือแหล่งโบราณคดีสำคัญแห่งหนึ่งของสุพรรณบุรี ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านสระ อำเภอสามชุก ปัจจุบันหลงเหลือให้เห็นแต่เนินดินอยู่กลางทุ่ง พบเศษซากอิฐและปูนปั้นรูปพระพุทธรูปประติมากรรมหินรูปพระโพธิสัตว์และทวารบาล
เดิมนักวิชาการหลายท่านวิเคราะห์ว่า โบราณวัตถุที่พบจากแหล่งโบราณคดีแห่งนี้มีอายุอยู่ในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 (พุทธศตวรรษที่ 18 สมัยบายน) และอาจเป็นเมืองสุวรรณปุระที่พบชื่ออยู่ในจารึกปราสาทพระขรรค์
อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาของ รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล พบว่าบรรดาโบราณวัตถุที่พบจากแหล่งโบราณคดีแห่งนี้ น่าจะไม่ได้สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 และไม่ใช่เมืองสุวรรณปุระ หากแต่สร้างขึ้นหลังสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 มากกว่า โดยศึกษาจากการเปรียบเทียบรูปแบบศิลปะ ซึ่งมีความสอดคล้องกับรูปแบบสมัยหลังพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เช่น พระพุทธรูปที่มีไรพระศกหนา สังฆาฏิเป็นแถบยาวปลายตัดตรง เกตุมาลาเป็นรูปกรวยสามเหลี่ยม และพระพักตร์ไม่ได้มีรูปแบบหลับตา-อมยิ้มแบบบายน นอกจากนี้ยังสันนิษฐานว่าชิ้นส่วนปูนปั้นและเศษซากอิฐที่พบหลงเหลืออยู่นั้น เดิมคงเป็นซากของปรางค์ก่ออิฐ และมีปูนปั้นบางชิ้นคล้ายกับปรางค์วัดพระศรีรัตนมหาธาตุลพบุรี
อ่านรายละเอียดของเรื่องนี้ได้ในบทความเรื่อง เนินทางพระ: ไม่ใช่สุวรรณปุระ, มหายานหลังรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เขียนโดย รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล นิตยสารศิลปวัฒนธรรม ปีที่ 46 ฉบับที่ 12
(ที่มารูปภาพ: กรมศิลปากร)
