พระนามที่หายไป ของสมเด็จพระเจ้าตากสิน
สุทธิศักดิ์ ระบอบ สุขสุวานนท์ อธิบายไว้ในบทความเรื่อง “พระนามทางการที่ปลาสนาการของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี” ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ฉบับเดือนธันวาคม 2553 ว่า แท้จริงแล้วสมเด็จพระเจ้าตากสินทรงมีพระนามอย่างเป็นทางการพระนามหนึ่ง ซึ่งมักไม่ได้รับการเอ่ยถึงและดูเหมือนว่าจะมีการละเลยจนหายไปในหน้าประวัติศาสตร์ อันมีเหตุมาจากปัจจัยทางการเมืองตั้งแต่ต้นสมัยรัตนโกสินทร์
พระนามอย่างเป็นทางการพระนามนั้นก็คือ “สมเด็จพระเอกาทศรุทอิศวร” ซึ่งได้ปรากฏอยู่ในเอกสารโบราณหลายฉบับ อันแสดงให้เห็นถึงพระราชเกียรติยศอย่างสมบูรณ์
สุทธิศักดิ์ ระบอบ สุขสุวานนท์ อธิบายว่า พระนามนี้เป็นพระนามอย่างเป็นทางการที่กษัตริย์อยุธยาได้ทรงเคยใช้มาหลายพระองค์แล้ว เช่น พระเจ้าทรงธรรม พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ เป็นต้น โดยเดิมได้มีนักวิชาการได้แปลความหมายออกไปต่างๆ นานา แต่ที่เห็นว่าถูกต้องที่สุดน่าจะแปลได้ว่า “พระเจ้าแผ่นดินผู้แบ่งภาคมาจากเทพยดาผู้เป็นใหญ่ทั้ง 11 พระองค์” ( พระพรหม พระพิษณุ พระอิศวร พระพาย พระพิรุณ พระเพลิง พระยม พระไพศรพณ์ พระอินทร์ พระจันทร์ พระอาทิตย์)
อ่านรายละเอียดของเรื่องนี้และเรื่องน่าสนใจอื่นๆ ได้อีก ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ฉบับเดือนธันวาคม 2553