ร่องรอยกระจกสี “เก่าสุด” ในไทย พบที่โบสถ์คริสต์บ้านวิชาเยนทร์ ลพบุรี
ในสมัยพระนารายณ์ ที่เมืองละโว้หรือลพบุรี มีการสร้างโบสถ์คริสต์ขึ้นหลังหนึ่ง ในบริเวณบ้านหลวงรับราชทูต (บ้านวิชาเยนทร์) ซึ่งสร้างขึ้นเพื่อรองรับบาทหลวงคณะเยซุอิตจากฝรั่งเศส โบสถ์หลังนี้สร้างขึ้นด้วยสถาปัตยกรรมแบบไทยประเพณี แต่ตกแต่งด้วยศิลปะตะวันตกแบบบาโรค ปัจจุบันโบสถ์แห่งนี้พังทลายไปมาก หลงเหลือแต่ซากอาคารเท่านั้น ที่น่าสนใจคือบริเวณผนังด้านหน้า เหนือกรอบประตู มีร่องรอยของช่องวงกลมหลงเหลืออยู่
ปติสร เพ็ญสุต เสนอไว้ในหนังสือ “คริสตศิลป์กระจกสี โบสถ์คริสต์ในไทย” ว่า ช่องวงกลมช่องนี้ เดิมอาจเคยประดับด้วยกระจกสีทรงกลม หรือที่เรียกว่า “Rose window” ซึ่งเป็นรูปแบบการประดับตกแต่งโบสถ์คริสต์ที่นิยมทั่วไปในยุโรป หากช่องวงกลมช่องนี้เคยประดับกระจกสีจริง ก็นับได้ว่าเป็นหลักฐานการประดับกระจกสีที่เก่าที่สุดในไทย
อ่านรายละเอียดของเรื่องนี้ และประเด็นน่าสนใจอื่นๆ ได้อีกในหนังสือเรื่อง “คริสตศิลป์กระจกสี โบสถ์คริสต์ในไทย” เขียนโดย ปติสร เพ็ญสุต ผลิตโดย สำนักพิมพ์มิวเซียมเพรส