รูปบุคคลถือ “Model โบสถ์คริสต์” สื่อความหมาย “ผู้สร้างโบสถ์”

รูปบุคคลถือ “Model โบสถ์คริสต์” สื่อความหมาย “ผู้สร้างโบสถ์”
                สัญลักษณ์ในงานคริสตศิลป์ที่น่าสนใจรูปหนึ่งคือ รูปบุคคลกำลังถือหรือยกโบสถ์จำลองขนาดเล็กๆ (Model) ซึ่งมักสร้างเป็นภาพกระจกสีหรือภาพโมเสกประดับอยู่ภายในโบสถ์ นักประวัติศาสตร์ศิลปะอธิบายว่า รูปแบบศิลปกรรมเช่นนี้ถือป็นประติมานวิทยาเก่าแก่ที่สร้างขึ้นมานานแล้ว โดยบุคคลผู้ถืออาคารจำลองจะหมายถึง ผู้ริเริ่มก่อสร้างหรือผู้อุปถัมภ์การสร้างโบสถ์หลังนั้น ส่วนรูปจำลองโบสถ์ที่ถูกถืออยู่นั้น ก็มักจะจำลองรูปแบบมาจากโบสถ์หลังนั้นๆ นั่นเอง รูปบุคคลเช่นนี้บางครั้งสร้างให้อยู่เคียงข้างกับรูปพระเยซู เสมือนเป็นการถวายโบสถ์หลังนั้นแด่พระองค์
                ปติสร เพ็ญสุต อธิบายไว้ในหนังสือ “คริสตศิลป์กระจกสี โบสถ์คริสต์ในไทย” ว่าภาพรูปแบบนี้พบทำขึ้นในโบสถ์คริสต์ของไทยด้วย ดังเช่น กระจกสีสมัยรัชกาลที่ 5 ของวัดนักบุญยอแซฟ อยุธยา เป็นภาพพระสังฆราชหลุยส์ เวย์ ประมุขมิสซังสยามในสมัยนั้น และยังเป็นผู้ริเริ่มสร้างวัดนักบุญยอแซฟขึ้นใหม่ กำลังยกรูปจำลองโบสถ์ขนาดเล็กๆ ซึ่งเลียนแบบมาจากรูปทรงของโบสถ์วัดนักบุญยอแซฟนั่นเอง
อ่านรายละเอียดของเรื่องนี้และประเด็นน่าสนใจอื่นๆ อีกได้ใน หนังสือ “คริสตศิลป์กระจกสี โบสถ์คริสต์ในไทย” ผลิตโดย สำนักพิมพ์มิวเซียมเพรส  เขียนโดย ปติสร เพ็ญสุต

กระจกสีสมัยรัชกาลที่ 5 ภาพพระสังฆราชหลุยส์ เวย์ กำลังยกรูปจำลองโบสถ์วัดนักบุญยอแซฟ (ที่มาภาพ: ปติสร เพ็ญสุต)

ภาพโมเสก โบสถ์ Hagia Sophia ประเทศตุรกี  เป็นภาพพระจักรพรรดิจัสติเนียนแห่งจักรวรรดิไบแซนไทน์ ผู้สร้างโบสถ์หลังนี้ กำลังยกรูปจำลองอาคารโบสถ์ Hagia Sophia อีกด้านหนึ่งเป็นภาพจักรพรรดิคอนสแตนตินมหาราช ผู้สร้างเมืองคอนสแตนติโนเปิล ถือรูปจำลองของเมืองคอนสแตนติโนเปิล ซึ่งถือเป็นเมืองหลวงของศาสนาคริสต์ในเวลานั้น ส่วนรูปบุคคลกลางภาพคือพระแม่มารีย์กำลังอุ้มพระกุมารเยซู (ที่มาภาพ: https://www.khanacademy.org)