เจดีย์วัดใหญ่ชัยมงคล สร้างด้วยเทคโนโลยี "โดมเปอร์เซีย" ศิลปะอิสลาม
เจดีย์วัดใหญ่ชัยมงคล สร้างด้วยเทคโนโลยี "โดมเปอร์เซีย" ศิลปะอิสลาม
เดิมเชื่อกันว่าเจดีย์ทรงระฆังฐานแปดเหลี่ยม ซึ่งพบแพร่หลายอยู่ในอยุธยา สุพรรณบุรี สรรคบุรี เป็นเจดีย์ที่เริ่มสร้างขึ้นมาแล้วตั้งแต่ในสมัยอยุธยาตอนต้น ตัวอย่างสำคัญของเจดีย์กลุ่มนี้คือ เจดีย์วัดใหญ่ชัยมงคล อยุธยา เจดีย์วัดพระรูป วัดมรกต วัดสนามชัย สุพรรณบุรี เจดีย์วัดพระแก้ว สรรคบุรี
อย่างไรก็ตามจากการศึกษาของ รศ.พิชญา สุ่มจินดา พบว่าเจดีย์กลุ่มนี้สร้างขึ้นด้วยเทคโนโลยีการก่อสร้างแบบโดม (Squinch Dome) ซึ่งทำให้ห้องคูหาของเจดีย์มีขนาดกว้างใหญ่ โดยไม่มีเสาหรือแกนรับน้ำหนักตรงกลางห้อง อันเป็นเทคโนโลยีสร้างอาคารยอดโดมที่แพร่หลายในศิลปะอิสลามเปอร์เซีย โดยการก่ออาคารจะเริ่มจากผังสี่เหลี่ยม หลังจากนั้นก่อส่วนโดมด้วยการปรับให้อยู่ในผังแปดเหลี่ยม แล้วต่อด้วยส่วนยอดโดมในรูปทรงกลม ทั้งนี้คาดว่าเทคโนโลยีการก่อสร้างแบบนี้ ได้เข้ามาสู่กรุงศรีอยุธยาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 22 เป็นต้นมา (ราวสมัยพระเอกาทศรถ – พระเจ้าทรงธรรม) ซึ่งเป็นช่วงที่มีชาวอิหร่านเดินทางเข้ามาในกรุงศรีอยุธยา
ข้อสันนิษฐานนี้สอดคล้องกับการศึกษาของ ดร.พิริยะ ไกรฤกษ์ ซึ่งเชื่อว่าเจดีย์วัดใหญ่ชัยมงคล สร้างขึ้นด้วยเทคโนโลยีแบบโดมเปอร์เซีย และเชื่อว่าสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ ซึ่งเป็นช่วงที่ศิลปะเปอร์เซียมแพร่หลายในกรุงศรีอยุธยา
ดูรายละเอียดของเรื่องนี้ได้ในการบรรยายเรื่องข้อคิดเห็นใหม่เกี่ยวกับศิลปะสุพรรณภูมิแห่งสุพรรณบุรี โดย รศ.พิชญา สุ่มจินดา
