เบื้องหลัง “ศิลปะอู่ทอง” ปฏิบัติการทำให้เป็น “ไทย”

เบื้องหลัง “ศิลปะอู่ทอง” ปฏิบัติการทำให้เป็น “ไทย”
                ศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ อดีตอาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี ม.ศิลปากรอธิบายว่า ในบรรดาศิลปะระยะต่างๆ ของไทย มีอยู่สมัยหนึ่งที่มีความแปลกกว่าศิลปะสมัยอื่นๆ ศิลปะนั้นคือ ศิลปะอู่ทอง ซึ่งมีอายุอยู่ในรัชสมัยพระเจ้าอู่ทอง ผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยา
              ศิริพจน์ อธิบายว่า ความแปลกของศิลปะอู่ทองอยู่ที่ การที่ไม่ได้ตั้งชื่อศิลปะตามราชธานี หากแต่ตั้งชื่อตามพระนามของกษัตริย์ นั่นคือ พระเจ้าอู่ทอง  ซึ่งเป็นการกำหนดขึ้นโดย ศ.ยอร์ช เซเดส์ ผู้ชำนาญการด้านประวัติศาสตร์ของรัฐสยามในช่วงทศวรรษ 2470
               ศิริพจน์เชื่อว่า การตั้งศิลปะอู่ทองแยกออกมาอีกหมวดหนึ่งแทรกเข้ามา ทั้งๆ ที่น่าจะสามารถรวมเข้าไปอยู่ในศิลปะอยุธยาได้นั้น น่าจะเป็นความจงใจที่จะสร้างเรื่องการเชื่อมต่อระหว่างศิลปะลพบุรี ซึ่งในเวลานั้นเชื่อว่าเป็นส่วนหนึ่งของ “ศิลปะขอม(เขมร)”  กับศิลปะอยุธยา ซึ่งเชื่อว่าเป็นศิลปะไทยโดยคนไทย โดยอธิบายว่า แม้ศิลปะอู่ทอง เป็นศิลปะที่ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะลพบุรี แต่ก็ได้รับการปรับปรุงแต่เติมใหม่ให้เป็นแบบเฉพาะตัว โดย “คนไทย” ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นการสร้างเรื่องราวเพื่อให้สอดรับกับประวัติศาสตร์ไทยที่ได้รับการนิพนธ์ขึ้นในช่วงเวลาเดียวกัน
ฟังการบรรยายของ ศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ ในงานสัมมนาเรื่อง ยุคมืดของประวัติศาสตร์ไทย หลังบายนฯ ได้ในคลิปด้านล่างนี้