วิสาขบูชา “ประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพานในวันเดียวกัน” คติที่แต่งขึ้นภายหลัง

วิสาขบูชา “ประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพานในวันเดียวกัน” คติที่แต่งขึ้นภายหลัง
          ในการบรรยายเรื่อง “วิสาขบูชา ศิลปกรรมเกี่ยวกับการประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพาน” ณ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2557 ผศ.ดร.เชษฐ์ ติงสัญชลี ผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปกรรมอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้บรรยายถึงเรื่องสังเวชนียสถาน และได้กล่าวถึงเรื่องที่น่าสนใจไว้ประเด็นหนึ่งคือ วันวิสาขบูชา (วันเพ็ญเดือน 6) ซึ่งเชื่อกันทั่วไปว่าเป็นวันที่เกิดเหตุการณ์สำคัญ 3 ประการนั่นคือประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน อย่างอัศจรรย์
          ผศ.ดร.เชษฐ์ อธิบายว่า จากการตรวจสอบในพระไตรปิฎก ไม่พบว่ามีการระบุถึง “วัน” ที่พระพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานแต่อย่างใด หากกลับไปปรากฏอยู่ในคัมภีร์อรรถกถา ซึ่งได้รับการแต่งขึ้นในสมัยหลังๆ แล้ว ซึ่งไม่ทราบแน่ชัดว่าแต่งขึ้นเมื่อใดและที่ใด ดังนั้นจึงเชื่อได้ว่า เรื่องการเกิดขึ้นของเหตุการณ์ 3 ประการในวันเดียวกันดังกล่าวนี้ คงเป็นเรื่องที่ได้รับการแต่งเติมขึ้นในภายหลัง จนต่อมาแพร่หลายไปทั่ว
ฟังการบรรยายเรื่องนี้และประเด็นน่าสนใจอื่นๆ เกี่ยวกับสังเวชนียสถานในอินเดีย-เนปาล จากคลิปด้านล่างนี้ จำนวน 3 ตอน